بلاتکلیفی تولید صف لایتناهی تأمین ارز، چالش جدید صنایع
به گزارش مستر کار، صف های طولانی تخصیص ارز، تولیدکنندگان را با بحران نقدینگی و خطر توقف فعالیت مواجه کرده، به شکلی که صنایع داخلی فشار بی سابقه ای را تجربه می کنند.
به گزارش مستر کار به نقل از مهر، تولیدکنندگان ایرانی در ماه های اخیر با یکی از پرچالش ترین مشکلات اقتصادی روبرو شده اند؛ صف های طولانی برای دریافت ارز. در حالیکه کشور -با احتساب صادرات نفت- از تراز تجاری مثبت حدود ۲۰ میلیارد دلاری برخوردار است، اختصاص ارز به فعالان اقتصادی با کندی و تأخیرهای طولانی به انجام می رسد. نتیجه این روند، فشار شدید بر چرخه تولید، افزایش هزینه های تولید و کاهش سرمایه در گردش شرکت هاست. خیلی از تولیدکنندگان ناچارند برای تامین مواد اولیه و تجهیزات خود به بازار آزاد ارز رجوع کنند، اقدامی که هزینه ها را بشدت بالا می برد و ریسک فعالیت اقتصادی را زیاد می کند.
چالش چندنرخی بودن ارز
به اعتقاد بعضی از کارشناسان چندنرخی بودن ارز همچون عوامل کند شدن فرآیند اختصاص ارز است؛ سیاستی که با هدف دفاع از فعالان اقتصادی و مصرف کنندگان اعمال اما در عمل سبب سردرگمی و افزایش زمان انتظار برای اختصاص ارز شد. فرایند ترخیص کالا از گمرکات نیز به سبب همین سیاستها با تأخیر و اختلال روبرو شده و زیان مستقیم برای تولیدکنندگان و مصرف کنندگان بوجود آورده است.
گلناز نصراللهی، مشاور وزیر صمت در این خصوص می گوید: خیلی از موانعی که فعالان اقتصادی به آن اشاره کردند، ناشی از اختلاف قیمت ارز است و سیاست گذار نیز به سبب وجود این اختلاف، ناگزیر به ایجاد محدودیت است؛ در حالیکه اگر یکسان سازی قیمت ارز انجام گیرد، دیگر نیاز به این محدودیت ها نخواهد بود.
به گفته او، اختلاف قیمت ارز، باعث تشکیل تقاضا برای ارز دولتی شده است.
از سویی دیگر با راه اندازی تالار دوم مرکز مبادله ارز، هدف بانک مرکزی کاهش فاصله میان نرخ ارزها عنوان شد. کارشناسان اقتصادی اخطار می دهند که این اقدام تنها در صورتی می تواند به کاهش نابسامانی ها کمک نماید که معاملات این تالار بر پایه یک نرخ و به شکل شفاف انجام شود؛ در غیر این صورت، احتمال ایجاد رانت و پیچیدگی های جدید در بازار ارز بالا خواهد بود.
روایت صنعتگران؛ صف های طولانی، تولید در فشار
نگاهی به تحولات ارزی نشان داده است که بازار ارز ایران در سالهای ۱۳۹۴ تا ۱۳۹۶ با ثبات نسبی همراه بود، اما خروج آمریکا از برجام در سال ۱۳۹۷ سبب ایجاد موجی از نوسانات شدید شد. برای مدیریت بازار و دفاع از فعالان اقتصادی، سامانه نیما و اختصاص ارز ۴۲۰۰ تومانی برای کالاهای اساسی افتتاح شد. صادرکنندگان ملزم شدند ارز حاصل از صادرات خودرا بازگردانند، اما در عمل این اجبار انگیزه کارهای صادراتی را کم کرد و باعث کاهش عرضه ارز در بازار شد.
همچنین در سالهای اخیر، تمامی واردات کالاها با کنترل بانک مرکزی و ارائه کد رهگیری ساتا صورت می گیرد تا منبع ارز مشخص باشد. این فرایند پیچیده و زمان بر سبب شده که برخی اختصاص ها از چند روز تا بالاتر از ۱۵۰ روز و حتی در مواقعی تا ۹ ماه طول بکشد؛ وضعیت بی ثباتی که تولیدکنندگان را وادار می کند سفارش های خودرا زودتر ثبت کنند و درنتیجه صف ها طولانی تر شود.
به عنوان نمونه، نسرین اوجاقی، دبیرکل انجمن صنایع لوازم خانگی ایران، می گوید: «صف های طولانی اختصاص ارز سبب شده برخی واحدهای تولیدی تا ۸ ماه در انتظار بمانند. نخستین اختصاص ارز در سال ۱۴۰۴ فقط برای تعداد کمی از تولیدکنندگان و در اواخر مردادماه انجام شد.»
ابراهیم دوست زاده، عضو انجمن صنایع همگن نیرو محرکه و قطعه سازان خودرو، اضافه کرد: «در صنعت قطعه سازی، صف تامین ارز به ۷ ماه رسیده و در طول این مدت هیچ تخصیصی انجام نشده است.»
حمزه شهیدی، عضو هیات مدیره انجمن صنایع شوینده، بهداشتی و آرایشی، اخطار می دهد: «تخصیص ارز به بالای ۱۲۰ روز رسیده و اگر زمان اختصاص کوتاه نشود، وادار به تعطیلی واحدهای تولیدی خواهیم شد.»
مجید مسگرها، تولیدکننده صنایع پلیمری، اشاره کرد: «زیان ها روی هم انباشته شده و واحدهای تولیدی با مشکلات جدی مواجهند.»
مجیدرضا خاکی، دبیر انجمن واردکنندگان برنج، اظهار داشت: «بخش زیادی از ثبت سفارش ها همچنان پشت سد اختصاص ارز باقیمانده و فروشندگان خارجی به سبب معوقات ارزی ارسال محموله های جدید را با تأخیر انجام می دهند.»
محمدرضا تقی گنجی، رئیس انجمن شبکه ارزش لاستیک، اشاره کرد: «تشخیص اختصاص ارز باید به تشکل ها منتقل شود و تولیدکنندگان اجازه داشته باشند نیازهای خودرا از ارز آزاد تامین کنند.»
علی لطفی زاده مشاور عالی وزیر صمت نیز همگام با صنعتگران بر این امر صحه گذاشته و می گوید: «در کشوری که ۲۰ میلیارد دلار تراز تجاری مثبت دارد متاسفانه صف اختصاص ارز به بالای ۱۰۰ روز طول می کشد و باید پرسید که چطور می شود که تراز تجاری کشور ۲۰ میلیارد دلار مثبت باشد اما تولیدکنندگان در صف دریافت ارز هستند.»
آینده اختصاص ارز
کارشناسان اقتصادی اعتقاد دارند که برای حفظ تولید و کنترل تورم، ارز باید بموقع و متناسب با نیاز واقعی تولیدکنندگان اختصاص یابد. بهبود تالار دوم بازار ارز تجاری و اصلاح روش ها می تواند صف های طولانی را کوتاه و روند تجارت خارجی را روان کند.
محمد لاهوتی، رئیس کنفدراسیون صادرات، تاکید کرده است که تصمیم های ضد و نقیض در مرکز مبادله ارز سبب شده واردکنندگان و صادرکنندگان خرد و متوسط امکان رفع تعهد ارزی نداشته باشند و صف های طولانی برای دریافت ارز تشکیل گردد. وی خاطرنشان کرد با راه اندازی باردیگر تالار دوم و اصلاح روش ها، بانک مرکزی باید فقط نقش نظارتی داشته باشد و ارز فقط برای کالاهای اساسی اختصاص پیدا کند تا واردکنندگان و صادرکنندگان بتوانند با نرخ واقعی ارز معامله کنند. این اقدامات می تواند صف های طولانی اختصاص ارز را کوتاه کند و روند تجارت خارجی را روان کند.
به گزارش مستر کار به نقل از مهر، طولانی شدن صف اختصاص ارز نه تنها مانع توسعه تولید است، بلکه پیامدهایی گسترده همچون کاهش اشتغال، افزایش قیمت تمام شده کالاها و کاهش رقابت پذیری تولیدات داخلی در بازارهای بین المللی به همراه دارد. کارشناسان اقتصادی اعتقاد دارند که اصلاح فرایند اختصاص ارز و هم زمان هماهنگی سیاستهای انرژی و تولید، کلید عبور از این بحران و تقویت ظرفیت واقعی تولید کشور است.
بطور خلاصه گلناز نصراللهی، مشاور وزیر صمت در این خصوص می گوید: بسیاری از موانعی که فعالان اقتصادی به آن اشاره کردند، ناشی از اختلاف قیمت ارز است و سیاست گذار هم به جهت وجود این اختلاف، ناگزیر به ایجاد محدودیت است؛ در صورتی که اگر یکسان سازی قیمت ارز انجام گیرد، دیگر احتیاج به این محدودیت ها نخواهد بود. نگاهی به تحولات ارزی نشان داده است که بازار ارز ایران در سال های ۱۳۹۴ تا ۱۳۹۶ با ثبات نسبی همراه بود، اما خروج آمریکا از برجام در سال ۱۳۹۷ سبب ایجاد موجی از نوسانات شدید شد. علی لطفی زاده مشاور عالی وزیر صمت هم همگام با صنعتگران بر این مساله صحه گذاشته و می گوید: در کشوری که ۲۰ میلیارد دلار تراز تجاری مثبت دارد متاسفانه صف اختصاص ارز به بالای ۱۰۰ روز طول می کشد و باید پرسید که چگونه می شود که تراز تجاری کشور ۲۰ میلیارد دلار مثبت باشد اما تولیدکنندگان در صف دریافت ارز هستند.
از این مطلب مسترکار خوشتون اومد؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان مسترکار در مورد این مطلب
نظرتون درباره ی این مطلب مسترکار چیه؟
نام:
ایمیل:
نظر:
سوال:
= ۴ بعلاوه ۱